فيدرالی يان كۆنفيدرالی
من زۆردلم بهم حكومهتهی خۆمان خۆش بوو دهم ووت سهربهخۆ نين بهلام ههر نهبيَت نيمچه سهربهخۆين بهلام لهگهلا نوسينی ئهمبابهته كهميك بيرم كردووهو چومه سهر بابهتی فيدرالی و كۆنفدرالی كهميك ههلوهستهم كردوو تيَگهشتم من
چهنده ههله بووم وئيَمه چهنده داماوين ئهمه نهسهربهخۆييه و نه نيمچه سهربهخۆيی .كهميَك دلم تهنگ بوو ئنجا دهستم كرد بهتهواوكردنی بابهتهكه من هيچم نهماوه بيليَم تهنها چهند زانياری و جياوازييهك دهخهمه روو ئيَوهی خويَنهريش
بيری ليَبكهنهوهو لهدلی خۆتاندا شتيَكی لهسهر بليَن
فيدرالی وتا پيَكهوهژيانی ئارهزوومهندانه له نيَوان نهتهوهو كهمينهكاندا بهشيَوهيهكی ئارهزوومهندانه .ئهم نيزامه (فيدرالی) ئهوهنده نوی نيه وكۆنه جيَبهجی كردنهكهی دهگهريَتهوه بۆ سالی ١٧٨٧ لهئهمريكا ولهسالی ١٩٠١ لهئوستراليا و ه لهمهكسيك لهساله ١٩١٧ هتد
وهفيدرالی جی بهجی نابيَت تهنها له ولاتيَكی ديموكراتی وتحددی پرلمانی كهتيايدا رهچاوی مافی مرۆڤ بكريت ههموو لايهك بهبرايانه بژين .وهتهنها دهستووری زهمانهتی فيدرالی دهكات.
- لهولاتی كۆن فدرالی بۆخۆيان ممارهسهی سياسهتی دهرهوهو دبلۆماسی خۆيان بۆ خۆيان دهكهن خاوهنی سيسهتی دارایی خۆيانن بهلام له فيدرالی ئهمه وانيهو بهتهواوی لهدهستی حكومهتی ناوهند دايه ئهم سياسهته
- لهكۆن فيدرالی برياری شهر لهدهستی خۆيانه و شهر له نيوان ههريَمهكانی كۆن فيدرال واته شهر لهنيَوان دوو دهولهت بهلام له فيدرالی شهرلهنيوان ههريَمهكان واتا شهری ناوخۆ
-لهكۆن فيدرالی هاولاتيانيان خاوهنی رهگهزنامهی خۆيانن وپابهند نين بهرهگهزنامهيهكی يهكگرتوو وهكو ناوهند بهلام
لهفيدرالی خاوهنی رهگهزنامهی يهكگرتووی ناوهندين
-لهدوهله كۆنفدراليهكان چهند سهرۆكيَك ههن واتا ههردهولهتيَكی كۆنفدرالی خاوهنی سهرۆكی خۆيانن بهلام له فيدرالی تهنها يهك سهرۆك ههيهو ههموو كاروبارهكان بهريَوهدهبات
-لهولاته كۆن فيدراليهكاندا ههيئهيهك ههيه كه له ههموو ههريمه كۆن فيدراليهكان پيَك ديَت كهسهرپهرشتيان دهكات
دهتونن لهناويشی نهبن بهلام له فيدرالی دا لهلايهن حكومهتی ناوهندهوه سهرپهرشتی ههموويان دهكريَت